Faitau miliona ‘ua fa’aagaga ‘e fa’atupe ai tiute ‘ua fa’apa’ū ‘i tau ‘o tapa’a

by | Jul 31, 2024 | Niu Sila

Na fa’aalia ‘e le Minisitā Lagolago ‘o le Soifua Mālōlōina, ‘o le 216 miliona tālā lea ‘ua fa’ata’atia ‘ese ‘e le faigāmālō ‘e fa’atupe ai le tau ‘o tiute ‘o tapa’a fa’avevela ia ‘ua fa’apa’ū, ‘ua na’o se mea ‘e le’o mautinoa pe ono tupu, ma sā fa’ailoa fo’i, ‘e fōliga mai ‘e lē ono o’o ‘i ai le tau ‘i lea aofa’iga. 

Na ‘āmataina ‘e Casey Costello, ‘o ia fo’i lea ‘o le Minisitā ‘o le ‘Ōfisa ‘o Tiute, se pa’ū ‘e 50 pasene mai le tiute po’o lāfoga ‘i HTPs, ‘o tapa’a ‘e fa’avevela ‘ae lē susunuina.  Na ‘ioe le Kapeneta ‘e fa’apa’ū ‘ese se tupe ‘e $216 miliona, ‘e fa’atumu ai lea vaega tupe maua ‘o le ‘ā gau ‘e ala ‘i le fa’aitīitiga ‘o le tiute ‘o ia ‘oloa.  Na saunoa Costello ‘i le Aso Lua, ‘e i lalo laitiiti ifo ‘o le $6 miliona le lāfoga ‘i ‘oloa ‘uma lava ‘o tapa’a ‘e leai se asu, ma ‘e na’o le pau ia ‘o lāfoga ‘i oloa ‘uma ‘o tapa’a ‘e lē maua ai se asu.  Ma ‘o se aofa’iga ‘ātoa lea ‘e lē iloa pe tupu pe lēai foi, ‘i le isi 4 tausaga.  ‘E tausaga ‘e fa’ata’ita’i ai le pa’ū ‘o le tiute po’o lea lāfoga ‘e va’ava’ai po’o fesoasoani ‘e tāofi ai le ulaula tapa’a.  Na tā’ua ‘e le Minisitā, ‘e tatau ‘ona fa’apa’ū ‘e fale’oloa a lātou tau ‘o tapa’a.  ‘O le ‘ā ia tulituliloaina fo’i le fuainūmera ‘o tagata ulaula ‘i le taimi ‘o lea fa’ata’ita’iga, ma feiloa’i atu ‘i ‘au’aunaga ‘o lo’o gālulue ‘ina ‘ia tāofia le ulaula tapa’a.  ‘Ua līpotia ‘e le’o tā’ua ‘i pepa ‘a le Minisitā, ni fa’amaoniga manino, ‘e fa’ailoa ai, ‘e matuā fa’aitīita lava a’afiaga ‘o tagata mai HTPs nai lō tobacco.  Peita’i, ‘o lo’o fīnau pea le Minisitā, ‘e iai.  ‘Ae na saunoa le so’o’upu ‘a le Labour mō le soifua mālōlōina, Dr Ayesha Verrall, ‘e lē tatau ‘ona ia se fa’amāmā ‘avega, ‘i le fa’aaogaga ‘o tapa’a.  ‘O le fautuaga na tu’uina atu ‘iā te ia ‘a’o minisitā ‘o le soifua mālōlōina, ‘e leai ni fa’amaoniga po’o ni mau ‘o le fa’aitīitia ‘o a’afiaga mō tapa’a fa’avevela.  Na fa’aalia ‘e le Labour, ‘o le pa’ū lea ‘ua folafola mo tiute ‘o tapa’a, ‘o le a alu sa’o lava ‘i taga ‘a kamupani tapa’a, ‘ae ‘o tupe nei, semanū ‘e fa’aalu ‘i isi mea ‘e pei ‘o siaki faia fua mo fa’a’au tagata ‘o tinā po’o le lagolago mō ē ‘e galogalo mea ‘i le mafaufau.

Link to RNZ (Article) translated by Savelina Kasiano: https://www.rnz.co.nz/news/in-depth/523526/govt-set-aside-216m-to-pay-for-heated-tobacco-product-tax-cuts

ATA: RNZ / Samuel Rillstone.