Sosogiina le mālosi ‘o le manogi ‘o le suāu’u ‘i le itū ‘o goto ai le Manawanui

by | Oct 10, 2024 | Sāmoa

‘E tusa ma le 5000 mita sikuea ‘o le ā’au ‘ua fa’aleagaina ‘e le va’a ‘o le Navy ‘a Niu Sila, le HMNZS Manawanui, ‘a’o māgoto ifo ‘i se ‘ōgāsami fa’asao ‘i le talāfātai ‘i le ‘itū ‘i saute ‘o Sāmoa ‘i le Aso Sā talu ai pei ‘ona līpotia ai ‘e le Radio NZ.  ‘O lo’o fa’agāsolo gāluega ‘e puipui ai gātaifale ‘o Sāmoa ‘a’o fa’aauau ai le ta’itasi ‘ona salalau ‘ese mai ‘o ni otaota po’o ni lāpisi mai le va’a. 

‘E tolu ni pusa la’u ‘oloa ‘ua tāfefea ‘ese mai le Manawanui, ‘e aofia ai le lua ‘o lo’o ōpeopea ‘i le sami ma le tasi ‘ua mau pe pa’ulia ‘i le ā’au.  ‘O lo’o maopoopo ma mafai ‘ona tāofia pea ‘i totonu ‘o le va’a le suāu’u ‘e 950 tone pei ‘ona līpotia ai ‘e Louise Ternouth, le sui fa’asalalau ‘o le Leitiō Niu Sila, sā iai fa’atasi ma le vāega ‘o le puipuiga ‘a Niu Sila ‘i le aso ananafi.  Na ia fa’amatalaina ai ‘i luga ‘o le polokalame ‘o le Checkpoint, sā o lātou fa’atalitali se’i mautinoa ‘ua saogalēmū, ‘ona āga’i lea ‘i le vāega ‘o goto ai le va’a.  ‘Ae le’i fa’ailoa atu ‘iā ‘i lātou ‘ua taunu’u ‘i le vāega tonu ‘o goto ai le Manawanui, sā o lātou sosogiina le mālosi ‘o le manogi ‘o le suāu’u ma o lātou iloa ai, ‘o lea ‘ua o lātou iai tonu ‘i le vāega ‘o goto ai le Manawanui. 

Sā o lātou va’aia fo’i sina vāega manifi ‘o le suāu’u ‘i luga ‘o le sami, ‘o ni nai otaota fa’apea ai ma pusa ‘oloa ia ‘e tolu ‘o ōpeopea mā ‘e fōliga mai ‘e lēai ni mea ‘o i totonu ‘o ia pusa ‘oloa.  Sā fa’aalia ‘e Sam King, lē ‘o lo’o fa’auluulu ‘i ai le vāega māulu ‘o lo’o su’esu’eina le Manawanui, ‘lātou te le’o va’aia nisi suāu’u ‘o liki ‘ese mai le va’a.  Ma ‘e fōliga mai ‘o lo’o ta’atia le va’a‘i luga ‘o se papa mafola, mā ‘e laki ‘e le’o ‘i luga ‘o ni ‘amu.  Na tā’ua ‘e Lūtena Christian Lloyd lea ‘o lo’o ‘i totonu ‘o le vāega māulu ‘o faia su’esu’ega, ‘e mo’omia lo lātou iloa ‘uma ‘o fa’afītāuli ‘e tatau ‘ona gālulue muamua ‘i ai, ‘a’o le’i pamuina ‘ese le suāu’u.  Mō le taimi nei ‘o lo’o saogalēmū le māulu ‘i ai ‘i le va’a ‘e mafai ai ‘ona lātou maua le avanoa lelei ‘e iloa ai le tūlaga tonu ‘o lo’o iai ‘i le taimi nei, ma fa’ailoa atu fo’i ‘i le mālō ‘o Sāmoa fa’apea ma tagata Niu Sila. 

Na tā’ua fo’i ‘e John Riding ‘o se konesale ‘o matā’ūpu tau ‘i le sami, ‘e tau faigōfie ‘ona pamu ‘ese le suāu’u ‘o totoe ‘i le va’a, ‘ona ‘o le tūlaga ‘o lo’o ta’atia fa’atafa ai le va’a ‘i le loloto ‘e 30 mita ‘i le alititai ‘o le sami mā ‘e māmā fo’i le suāu’u ‘o le tiso ‘e faigōfie ai ‘ona pamu ‘ese mai le va’a.

ATA: Three shipping containers floating in the sea near the sunken Manawanui ship. RNZ / Louise Ternouth